Celaleddin Mehmed Çelebî (793/1391)
HAYATI:
Tam adı Celaleddin b.Ahmed b. Yusuf er-Rumi et-Tebrizi et-Tebbâni’dir. Müellif hakkında Osmanlı ulemasına dair eser yazan âlimlerden sadece mehmed Tahir bilgi vermektedir. Mehmed Tahir’in kaydettiğine göre Celaleddin Mehmed Çelebi fuzaladan muhakkik bir zat olup Amasya kadısı Şemseddin Ahmed Efendi’nin oğludur. “Ziyadelioğlu ve Rasul-i Rumi” olarak tanınmıştır. İlk bilgileri memleketi Amasya’da aldıktan sonra750/1349-50’ önce Kahire’ye hicret etti. Burada bulunan âlimlerden şer’i ilimleri tahsil etti ve hepsinde üstün başarı elde etti. Fıkıh ilmini Gayetü’l-Beyan ve Nadiretü’l-Akran fi Ahiret’z-Zaman müellifi Emir Kâtip el-itkani (758/1357)’den, Arapçayı meşhur nahiv âlimi İbni Hişam’dan (761/1360) okudu. Her iki ilimde de üstün başarı elde etti. Kahire’de uzun yıllar tedris ile meşgul olduğu bildirilmekte ise de kendisinden ilim öğrenen talebelerin kimler olduğu belirtilmemiştir. Tahsil ettiği ilimler arasında hadis ilmine özel bir sevgisi ve alakası vardı. Ehl-i Sünnet inancına sıkı sıkıya bağlı idi. Hulul inancına sahip olanlara ve bidatçılara karşı müsamaha göstermezdi.
Kahire’de kendi döneminde Hanefi mezhebinin en büyük temsilcisi oldu. Burada kendisine Kadı’l-Kudat görevi teklif edildiyse de mezhep İmamı Ebu Hanife’nin kadılığı reddettiği gibi “Bu iş dirayet ve ıslah yollarını bilmeye muhtaçtır. Sadece ilim sahasındaki bilgilerle olmaz” diyerek bu görevi kabul etmedi.
793/1391 tarihinde Kahire’de vefat etti.